"Türkiye, yüksek maliyetli ithal ilaçlara bağımlılığı azaltmak için kanser, kardiyovasküler (kalp) ve sinir sistemi hastalıklarını hedefleyen yerli ilaç projelerinde önemli bir adım atıyor. Ar-Ge merkezleri ve yerli biyoteknoloji firmaları, hem etkin madde geliştirmeyi hem de yerli üretimi genişletmeyi hedefleyen çalışmalar yürütüyor."
Türkiye’de ilaç sektöründe yerli üretim hamlesi hız kazanıyor. Özellikle kanser, kalp ve sinir sistemi hastalıklarına yönelik yerli ilaç projeleri hem sağlık hem de ekonomik boyutta stratejik bir önem taşıyor.
Kanser Alanında Yerli Gelişim İzmir Biyotıp ve Genom Merkezi (İBG) tarafından yürütülen çalışmalarda, yurt dışından ithal edilen “akıllı kanser ilaçlarının” etkin maddesi yerli imkânlarla geliştirildi. Laboratuvar deneylerinde bu yerli molekül, ithal muadilleriyle eşdeğer başarı verdiği bildirildi.
Ayrıca İlaç Endüstrisi İşverenler Sendikası (İEİS), onkoloji tedavilerindeki yerli üretimin artmasının hem maliyetleri düşürebileceğini hem de dışa bağımlılığı azaltabileceğini vurguluyor.
Biyoteknoloji alanında da önemli adımlar var: TÜBİTAK’ın “BİOSİM Projesi” kapsamında biyobenzer antikor temelli kanser ilaçlarının geliştirilmesi hedefleniyor.
Kardiyovasküler ve Sinir Sistemi Hastalıkları İçin Potansiyel Yerli ilaç hamlesi sadece kanserle sınırlı değil. Kardiyovasküler (kalp-damar) hastalıklar ve sinir sistemi ile ilgili tedaviler üzerine çalışan bazı yerli ilaç firmaları ve araştırma projeleri de gündemde. Bu alandaki yerli üretim kapasitesi, ilaç tedavisinde dışa bağımlılığı azaltma hedefine hizmet ediyor. (Kaynaklarda doğrudan “kardiyoloji ve sinir sistemi hastalıklarına özel yerli ilaç” haberi detaylı olmasa da, biyoteknoloji ve yeni ilaç geliştirme stratejileri bu alanları da kapsıyor.)
Sanayi ve Yatırım Boyutu Ankara’nın Sincan Organize Sanayi Bölgesi’nde kurulacak onkolojik ilaç üretim tesisinin planları hazır. Bu tesiste biyoteknolojik kanser ilaçlarının üretimi yapılacak; tablet ve enjeksiyon formları dahil farklı formülasyonlar üzerinde çalışılıyor.
Bilimsel ve Klinik Adımlar Türk araştırmacılar da yeni nesil kanser ilaçlarının keşfi için yapay zeka destekli projelerde yer alıyor. Karadeniz Teknik Üniversitesi’nden bilim insanları, akciğer kanserine yönelik hedefe yönelik ilaç moleküllerini tespit etmek için makine öğrenmesi kullanıyor.
Değerlendirme
Yerli ilaç geliştirme çalışmaları, sağlık açısından stratejik bağımsızlık açısından kritik.
Özellikle biyoteknolojik kanser ilaçlarının yerli üretimi, hem tedavi maliyetlerini düşürebilir hem de tedaviye erişimi artırabilir.
Kalp ve sinir sistemi hastalıkları için benzer yatırımlar, uzun vadede halk sağlığı üzerinde büyük bir etki yaratabilir.
Ancak bu projelerin başarılı olabilmesi için AR-GE, regülasyon ve üretim altyapısının güçlü şekilde desteklenmesi gerekiyor.
Kaynak: Anadolu Ajansı
#samedya #Yerliİlaç #Kanser #Onkoloji #Biyoteknoloji #Sağlık #İlaçAR-GE #Kardiyovasküler #SinirSistemi
