"BM Güvenlik Konseyi, Gazze’de “Uluslararası İstikrar Gücü” (ISF) oluşturulmasını ve “Barış Kurulu” adı altında geçici bir yönetim yapısını öngören ABD tasarısını 13-0 oyla kabul etti."
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK), Gazze’de ABD’nin önerdiği kapsamlı bir barış ve geçiş yönetimi planını resmen onayladı. Karar, 13 “evet” oyuyla kabul edilirken, Rusya ve Çin çekimser kaldı.
Planın Temel Unsurları ve Yetkileri
Karar metni, eski ABD Başkanı Donald Trump’ın 20 maddelik Gazze barış planına dayanıyor.
Gazze’de “Barış Kurulu” adı verilen geçici bir yönetim yapısı kurulacak. Bu yapı, Gazze’nin yeniden yapılanması ve yönetimi için görev yapacak.
Plan dahilinde, “Uluslararası İstikrar Gücü” (ISF) gönderilecek. Bu güç çok önemli işlevlere sahip:
Gazze sınırlarının güvenliğini sağlamak,
Şeridin silahsızlandırılması sürecini yönetmek, silahları devre dışı bırakmak, askeri ve terör altyapılarının yeniden inşasını engellemek.
Sivillerin korunmasını ve insani yardım operasyonlarının güvenliğini desteklemek.
Filistin polis gücünün eğitilmesine ve güçlendirilmesine katkı sağlamak.
İnsani koridorlar konusunda ilgili devletlerle koordinasyon kurmak.
ISF’in görev süresi en az iki yıl olarak öngörüldü ve bu süre sonunda “çekilme takvimi” uygulanacak.
Silahsızlandırma sürecinde ISF, ABD, İsrail ve tasarıya destek veren garantör ülkeler tarafından belirlenen standartlara uygun hareket edecek.
İnsani ve Kalkınma Yönü
Kararda, Gazze’ye insani yardımların BM, Uluslararası Kızılhaç, Kızılay gibi uluslararası kuruluşlar aracılığıyla ulaştırılması hükme bağlandı.
Yeniden imar ve kalkınma sürecinde, Dünya Bankası gibi finans kuruluşlarının aktif rol alması öneriliyor.
Egemenlik ve Gelecek Tartışmaları
Kararda, geçici yönetim kurulunun yetkileri ve yapılandırılması konusundaki detaylar tartışmalı. Bazı eleştirmenler, Filistinlilerin tam egemenliği üzerinde soru işaretleri olduğunu belirtiyor.
Plan, Filistinli bir polis gücünün oluşturulmasına zemin hazırlıyor, fakat askeri alanda ISF’in güçlü bir konumu var. Bu durum, bazı taraflarca “yeni bir vesayet modeli” olarak yorumlanıyor.
Bazı kaynaklara göre, ISF görevi bittikten sonra Gazze’nin yeniden “uluslararası denetim” altında kalmasına dair kaygılar var.
Uluslararası Tepkiler
İsrail: Tel Aviv yönetimi kararı genel olarak olumlu karşıladı; kararı barışa yönelik bir adım olarak görüyor.
Hamas: Planı sert bir şekilde eleştiriyor. Hamas, ISF’in “silahsızlandırma yetkisi”ne karşı çıkıyor ve bunun Gazze’nin özerkliğini baltalayacağını savunuyor.
Dünya Bankası: Kararın, Gazze’nin yeniden imarı için finansal kaynağın oluşturulmasında kritik olduğunu ve planın kalkınma açısından potansiyel taşıdığını belirtti.
BM Genel Sekreteri: Antonio Guterres’in sözcüsü, konsey kararının “ateşkesi pekiştirmek” açısından önemli bir adım olduğuna dikkat çekti.
Değerlendirme: Bu karar, Gazze için diplomatik ve askeri anlamda çok yönlü ve iddialı bir plan sunuyor. ISF’in görev tanımı geniş ve zorlayıcı; ancak planın başarısı büyük ölçüde ülkelerin taahhütlerine, sahadaki güven ortamına ve yeniden yapılanma sürecine bağlı olacak. Özellikle Filistin yönetimi, uluslararası toplum ve bölge aktörleri arasındaki güven inşası kritik görünüyor.
Kaynak: Anadolu Ajansı
#samedya #BMGK #Gazze #İstikrarGücü #ISF #BarışKurulu #BM #TrumpPlanı #Filistin #Güvenlik #İnsaniYardım
